Elektryczne pilarki łańcuchowe często przydają się w pracach gospodarskich. Przetestowaliśmy, zarówno w praktyce, jak i w laboratorium, osiem maszyn o mocy ok. 2000 W.

Elektryczne pilarki łańcuchowe często stosowane są w gospodarstwach, zwłaszcza przy pracach budowlanych lub wyrabianiu drewna opałowego. Poddaliśmy próbom pilarki elektryczne o poborze mocy na poziomie 2000 W.
W elektrycznych pilarkach łańcuchowych silnik może być zamontowany poprzecznie lub wzdłużnie. Łatwiejsze pod względem produkcyjnym są modele z silnikiem poprzecznym, natomiast poręczniejsze są pilarki z silnikiem wzdłużnym, ponieważ mają wyważony rozkład masy. W pilarkach z silnikiem wzdłużnym stosuje się dodatkową przekładnię, przekazującą napęd pod kątem 90stopni. Z tego względu pilarki te są nieco droższe. Za to łatwiej wykonuje się nimi cięcia pod kątem, ponieważ po lewej stronie urządzenia nie zawadza silnik i można wykorzystywać dłuższy odcinek prowadnicy. Wszystkie testowane przez nas pilarki były wyposażone w prowadnice o długości 40 cm.

Testowane pilarki
Z grupy pilarek z silnikiem poprzecznym wybraliśmy: Dolmar ES-41, Partner P 2140, Metabo KT 1441, Solo 614, Stiga SE 200 Q, Stihl MSE 180 C.
Spośród pilarek z silnikiem osadzonym wzdłużnie testowi poddaliśmy modele: Dolmar ES-172 A oraz Husqvarna E 321.
Firma Dolmar udostępniła nam na potrzeby testu swoje laboratorium w Hamburgu.

Pierwszy kontakt
Po wypakowaniu pilarek i zamontowaniu zestawu tnącego dokonaliśmy oceny rozmieszczenia elementów obsługi. Przyjrzeliśmy się wlewowi zbiornika oleju, napinaczowi łańcucha, hamulcowi łańcucha, uchwytom i haptyce (czyli cechom związanym z wrażeniami dotykowymi) tworzyw sztucznych.
Wszystkie pilarki wyposażone były w łańcuchy tnące 3/8 cala z ogniwami prowadzącymi o grubości 1,3 mm. Producenci, z wyjątkiem firmy Stihl uzbrajają swoje pilarki w przeciwodbiciowe łańcuchy i prowadnice firmy Oregon. Stihl natomiast produkuje łańcuchy tnące i prowadnice we własnych zakładach.

Praktyczna część testu
W ramach praktycznych prób eksploatacyjnych określaliśmy wydajność cięcia elektrycznych pilarek łańcuchowych przy poprzecznym dzieleniu suchych kłód bukowych o średnicy 30 cm. W tabeli na str. podajemy wartość przeciętną, ustaloną każdorazowo dla trzech cięć. Także przy obróbce krawędziaków ujawniały się mocne i słabe punkty pilarek. Opracowując wyniki poszczególnych prób, stosowaliśmy dziewięciopunktową skalę ocen (im więcej punktów, tym lepiej). Ocenialiśmy poziom hałasu, działanie hamulca, czas pracy przy jednorazowym napełnieniu zbiornika oleju, poręczność, łatwość obsługi i konserwacji oraz przydatność instrukcji obsługi. Natychmiastowe zatrzymywanie łańcucha tnącego po zwolnieniu włącznika w przypadku pilarek elektrycznych ma bardzo duże znaczenie, ponieważ są one zazwyczaj uruchomiane na krótko i zaraz potem odkładane z rąk.

O mocy słów kilka
Wielkość charakteryzująca siłę elektrycznych pilarek łańcuchowych to podawany pobór mocy. Ustala się go w ten sposób, że pilarka pracuje pod określonym obciążeniem hamującym np. przez pół godziny przy zasilaniu na poziomie 2000 W. Następnie mierzymy temperaturę uzwojenia silnika. Kluczowe znaczenie ma przy tym wytrzymałość izolacji. Z kolei oddawanie mocy jest trudne do ustalenia i dlatego wartość tego parametru dane techniczne podają bardzo rzadko. Z doświadczeń producentów wiadomo jednak, że w przypadku silników elektrycznych stopień sprawności kształtuje się na poziomie dobrych 50%. Reszta energii przemieniana jest w ciepło. Sprawność silnika zależy m.in. od jego konstrukcji i użytych materiałów. Moc elektrycznej pilarki łańcuchowej nie może być porównywana z mocą pilarki spalinowej (przy spalinowych pilarkach łańcuchowych podaje się moc oddawaną, którą można stosunkowo łatwo zmierzyć w hamowni).
Silnik elektryczny – w odróżnieniu od silnika spalinowego – można błyskawicznie „wykończyć”. Spalinowy daje się dławić przy wzrastającym obciążeniu i malejących obrotach. Inaczej rzecz się ma z silnikiem elektrycznym: przy wzrastającym obciążeniu nadal zwiększa się pobór prądu, aż silnik może się tak nagrzać, że się „spali”. Chronią go przed tym mechaniczne, termiczne lub elektroniczne wyłączniki bezpieczeństwa, stosowane w pilarkach. Pilarki spalinowe osiągają większe prędkości łańcucha tnącego, z czym wiąże się łagodniejszy przebieg cięcia i większa jego wydajność.
Pozostałymi kryteriami oceny były takie elementy jak precyzja cięcia, pojemność zbiornika oleju oraz możliwość regulacji wydatku oleju.

Dolmar ES-41 A
Wyposażona w silnik poprzeczny pilarka Dolmar ES-41 A cechuje się dobrym wykonaniem. Korpus wykonany jest z pierwszorzędnego tworzywa sztucznego. Obsługa włącznika jest wygodna. Zamknięcie wlewu zbiornika oleju można otworzyć także w rękawicach. Jeśli zamknięcie się zassie, można użyć narzędzia. Wziernik do kontroli poziomu oleju znajduje się po prawej stronie pilarki.
Przy długości prowadnicy - nie więcej niż 35 cm - Dolmar oferuje szybki napinacz łańcucha (system QuickSet). Hamulec łańcucha wykazuje duży opór, co przeciwdziała przypadkowemu wyzwoleniu. Wykonanej z tworzywa sztucznego ostrogi nie można zdemontować. Na uchwycie znajduje się hak zapobiegający rozciąganiu przewodu. To rozwiązanie jest przydatne w razie stosowania ciężkich przedłużaczy.
Podczas przerzynki kłody pilarka Dolmar wykazywała dobrą siłę pociągową łańcucha i pod względem wydajności cięcia uplasowała się na drugim miejscu w rankingu testowanych pilarek (tylko 0,2 sekundy za najlepszą pilarką). Model ES-41 A dobrze leży w rękach. Pracuje spokojnie i równomiernie. To zalety dużej prędkości łańcucha. Proste cięcia nie sprawiają kłopotów. Czas cięcia, przypadający na jedno napełnienie zbiornika oleju, to 14,3 minuty.

Dolmar ES-172 A
Model Dolmar ES-172 A to pilarka z silnikiem wzdłużnym. Dzięki temu ma bardzo wąską konstrukcję. Cechuje się równie dobrym wykończeniem jak model ES-41 A. Włącznik obsługuje się wygodnie. Wlew zbiornika oleju znajduje się po lewej stronie pilarki. Zaraz pod wlewem jest wziernik do kontroli poziomu oleju. Korek można odkręcić także w rękawicach. Jeśli idzie to zbyt ciężko, można zastosować narzędzie kombi. Wydatek oleju regulowany jest automatycznie. Prowadnica zamocowana jest przy pomocy jednego trzpienia. Po poluzowaniu złącza łańcuch można napiąć za pomocą śruby naprężającej z przodu pilarki. Metalowej ostrogi nie można zdjąć. Osobliwością tej pilarki jest to, że szczotki węglowe można wymienić z zewnątrz, bez potrzeby demontowania korpusu. Jako zabezpieczenie przeciążeniowe służy mechaniczne sprzęgło poślizgowe.
Pilarką ES-172 A można wykonywać proste cięcia, choć nie pracuje ona całkiem spokojnie. Naszym zdaniem, sprzęgło poślizgowe reaguje zbyt szybko na nacisk (łańcuch tnący zatrzymuje się). Wskutek tego czas przerzynki kłody był dłuższy. Dzięki wzdłużnie zamontowanemu silnikowi pilarka dobrze leży w rękach. Przedni uchwyt umożliwia także cięcie w płaszczyźnie poziomej. Masa modelu ES-172 A w pełnym uzbrojeniu nie przekracza 5 kg. Pilarka ta osiągnęła najdłuższy czas cięcia przypadający na jedno napełnienie zbiornika oleju (22,15 min).

Husqvarna 321 Electric
Model Husqvarna 321 Electric to druga testowana przez nas pilarka z silnikiem wzdłużnym. Wąska konstrukcja ma z pewnością swoje zalety przy użytkowaniu na budowach. Korpus jest dobrze wykonany. Uchwyt umożliwia także cięcie w płaszczyźnie poziomej. Blokada znajduje się na wierzchu uchwytu i naciskana jest powierzchnią dłoni (wygodna obsługa). Mniej praktyczne jest to, że włącznik trzeba bardzo głęboko wcisnąć, żeby uruchomić pilarkę. Wlew zbiornika oleju znajduje się po lewej stronie pilarki. W rękawicach raczej nie można sobie dać rady z korkiem. Wziernik do kontroli poziomu oleju znajduje się bezpośrednio pod wlewem zbiornika. Prowadnica zamocowana jest przy pomocy jednego trzpienia. Po poluzowaniu nakrętki łańcuch napina się za pomocą śruby naprężającej z przodu korpusu.
W celu zwiększenia żywotności silnika elektrycznego pilarka wyposażona jest w elektroniczne zabezpieczenie przeciążeniowe - kiedy zadziała, pilarka zatrzymuje się. Jej ponowne uruchomienie możliwe jest po całkowitym zwolnieniu włącznika. Przy przerzynce kłody zabezpieczenie przeciążeniowe okazało się utrudnieniem w osiągnięciu dużej wydajności cięcia, a tym samym w uzyskaniu dobrego czasu. Potrzeba trochę wprawy, żeby znaleźć właściwy stopień nacisku, zapewniający szybkie cięcie i jednocześnie taki, który nie wyzwala zabezpieczenia przeciążeniowego.
Pilarka pracuje równomiernie i spokojnie. Odgłosy pracy pod obciążeniem nie są nieprzyjemne dla ucha. Model 321 Electric waży o kilogram więcej od najlżejszej testowanej przez nas pilarki. Czas pracy na jednym zbiorniku oleju (10,5 min) jest mniej więcej o połowę krótszy niż w przypadku najlepszej pilarki w rankingu czasowym.

Partner P 2140 EL
Charakterystyczną cechą pilarki Partner jest zaokrąglona linia korpusu. Ale już włącznik ma ostre krawędzie, a blokadę na wierzchu uchwytu można jedynie obsługiwać kciukiem - choć z trudem. Tworzywo sztuczne ma wygląd taniego twardego plastiku. Zamknięcie wlewu zbiornika oleju jest duże i tak sprofilowane, że można je otworzyć również w rękawicach. Przejrzysty wziernik do kontroli poziomu oleju znajduje się po prawej stronie pilarki. Wydatek oleju można regulować (niestety nie ma znaczników). Prowadnica zamocowana jest przy pomocy tylko jednego trzpienia o grubości 6 mm. Stosowany jest szybki napinacz łańcucha. Niestety rozłożenie uchwytu napinacza nie jest możliwe w rękawicach. Hamulec łańcucha działa na zasadzie czysto elektrycznej. Na uchwycie znajduje się hak do zawieszenia przewodu. Metalowej ostrogi nie można zdemontować.
W praktyce pilarka Partner wykazała przeciętną moc – mniejszą od deklarowanej w danych technicznych. Wydajność cięcia była mała. Pilarkę trudno utrzymać prosto. Po zwolnieniu włącznika łańcuch tnący biegnie jeszcze stosunkowo długo po prowadnicy. Przekładnia wysprzęglana jest mechanicznie. Zwalnianiu włącznika towarzyszą odgłosy niezbyt przyjemne dla ucha. Model P 2140 EL waży o 600 g więcej od najlżejszej testowanej pilarki. Czas cięcia, przypadający na jedno napełnienie zbiornika oleju (9,55 min) jest najkrótszym ustalonym przez nas czasem.

Solo 614
Model Solo 614, z korpusem w barwie firmowej czerwieni, ma taką samą konstrukcję jak pilarka Metabol KT 1441. W wyposażeniu obydwu pilarek nie ma praktycznie różnic. Pod względem wydajności różnice są nieznaczne i mieszczą się w granicach rozrzutu w serii produkcyjnej. Oba modele należą do najcięższych testowanych przez nas pilarek (ważą o 900 g więcej od najlżejszej pilarki). Czas cięcia przypadający na jedno napełnienie zbiornika oleju (13,35–13,55 min) daje im miejsce w środku rankingu czasowego.

Metabol KT 1441
Stylistykę modelu KT 1441 cechuje kanciasta linia, charakterystyczna dla lat 70. XX wieku. Pobór mocy wynosi 1400 W. To najniższa wartość w naszym teście. Korpus z tworzywa sztucznego wygląda solidnie. Punkt obrotu włącznika wciskowego przesunięty jest do tyłu, co niepotrzebnie utrudnia jego obsługę. Zamknięcie wlewu zbiornika oleju jest duże i zaopatrzone w solidny profil, umożliwiający otwieranie w rękawicach. Wziernik do kontroli poziomu oleju znajduje się po prawej stronie pilarki. Możliwa jest regulacja wydatku oleju (są też znaczniki). Metalową ostrogę można łatwo zdjąć. Prowadnica zamontowana jest przy pomocy dwóch gwintowanych kołków. Po ich poluzowaniu łańcuch napina się śrubą naprężającą z przodu korpusu.
Na przerzynkę kłody bukowej pilarka Metabo potrzebowała 5 sekund więcej aniżeli jej najszybsze konkurentki. Model KT 1441 pracuje spokojnie, nie szarpiąc. Daje się łatwo prowadzić, co ułatwia wykonywanie prostych cięć (ma to duże znaczenie przy obróbce budulca drzewnego). Poziom hałasu jest w normie, a odgłos pracy pilarki nie jest nieprzyjemny dla ucha. Po zwolnieniu włącznika łańcuch zatrzymuje się natychmiast. Ta cecha ma duże znaczenie, szczególnie przy pracach stolarskich, przy których rzadko kto nosi odzież ochronną.

Stihl MSE 180 C
Pilarka MSE 180 C firmy Stihl to najdroższa testowana przez nas elektryczna pilarka łańcuchowa z silnikiem poprzecznym. Forma i wykończenie są bez zarzutu. Elementy obsługi są łatwo dostępne i ergonomicznie uformowane. Włącznik stawia optymalny opór przy naciskaniu. Przedni uchwyt pozwala także na cięcie w płaszczyźnie poziomej. Hamulec łańcucha wygląda solidnie i funkcjonuje bardzo dobrze. Olej do smarowania łańcucha można dozować przez wlew umieszczony na górze. Wziernik do kontroli poziomu oleju znajduje się po lewej stronie pilarki. Nie ma ręcznej regulacji wydatku oleju. Pilarka wyposażona jest w szybki napinacz łańcucha. Aby z niego skorzystać, trzeba rozłożyć uchwyt dużej nakrętki motylkowej i poluzować ją. Po napięciu łańcucha nakrętkę motylkową ponownie zaciska się. Metalową ostrogę można łatwo zdjąć.
Model MSE 180 C jest wyposażony w zabezpieczenie przeciążeniowe, które przerywa dopływ prądu w razie zbyt dużej siły posuwowej lub w przypadku dławienia obrotów. Zabezpieczenie to chroni silnik przed przegrzaniem. Pilarka Stihl, jako jedyna spośród testowanych maszyn, zaopatrzona jest w 4-metrowy przewód prądowy.
W teście pilarka Stihl osiągnęła największą wydajność cięcia. Pracowała spokojnie i nie szarpała. Powierzchnia cięcia była czysta, choć pilarka miała pewną tendencję do uciekania z drewna. Niestety użyteczna długość prowadnicy wynosi tylko 35 cm. Poziom hałasu jest w normie. Model MSE 180 C waży o 500 g więcej od najlżejszej testowanej pilarki. Czas cięcia, przypadający na jedno napełnienie zbiornika oleju (20,5 min) zapewnia pilarce Stihl drugie miejsce w rankingu czasowym.

Stiga SE 200 Q
Zaokrąglona linia włoskiej pilarki Stiga SE 200 Q może się podobać, ale samo tworzywo sztuczne korpusu wygląda raczej topornie. Włącznik stawia bardzo duży opór i ma bardzo krótki skok – to nie ułatwia obsługi. Za to boczną blokadę można łatwo obsługiwać kciukiem. Na uchwycie znajduje się hak do zwieszania przewodu. Zamknięcie wlewu zbiornika oleju jest duże i ma profil ułatwiający otwieranie w rękawicach. Metalową ostrogę można łatwo zdemontować.
Pilarka wyposażona jest w szybki napinacz łańcucha Q-Tens (pokrętło z nakrętką rowkową z tworzywa sztucznego). System ten okazał się niezbyt praktyczny, ponieważ nie można było uzyskać sił niezbędnych do napięcia łańcucha i zamocowania prowadnicy (co najmniej 10 Nm). Stiga nie ma termicznego zabezpieczenia przeciążeniowego. Jeśli zatem pilarka się zakleszczy, trzeba zwolnić włącznik, w przeciwnym razie silnik się „spali”.
Model SE 200 Q sprawnie przerzynał kłodę bukową. Pilarka pracuje spokojnie. Daje się łatwo prowadzić. Praktycznie nie zakleszcza się. Odgłosy pracy silnika są nieprzyjemne dla ucha. Model SE 200 Q należy do najcięższych testowanych pilarek. Czas cięcia przypadający na jedno napełnienie zbiornika oleju, uzyskany przez pilarkę Stiga, jest o połowę krótszy od najlepszego czasu w teście.
Dolmar ES-41 A
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 13,63
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 7,50
Hamulec wybiegu (pkt): 5,00
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 14,30
Stopień poręczności (pkt): 7,00
Obsługa/konserwacja (pkt): 7,50
Instrukcja obsługi (pkt): 8,00
Podsumowanie:
Model ES-41 A osiąga dużą wydajność cięcia. To najlżejsza testowana pilarka. Dolmar ES-172 A
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 20,78
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 7,50
Hamulec wybiegu (pkt): 5,50
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 22,15
Stopień poręczności (pkt): 8,00
Obsługa/konserwacja (pkt): 7,50
Instrukcja obsługi (pkt): 8,00
Podsumowanie:
Model ES-172 A cechuje się dobrym wykończeniem. Ma wąską konstrukcję i dobrze leży w rękach. Husqvarna 321 Electric
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 18,31
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 7,50
Hamulec wybiegu (pkt): 7,00
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 10,50
Stopień poręczności (pkt): 6,50
Obsługa/konserwacja (pkt): 7,50
Instrukcja obsługi (pkt): 8,00
Podsumowanie:
Model 321 Electric jest wygodny w obsłudze. Cechuje go spokojna praca. Partner P 2140 EL
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 22,19
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 3,00
Hamulec wybiegu (pkt): 4,00
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 9,55
Stopień poręczności (pkt): 5,00
Obsługa/konserwacja (pkt): 5,00
Instrukcja obsługi (pkt): 4,00
Podsumowanie:
Model P 2140 EL jest tani, ale mimo to niektóre szczegóły mogłoby być bardziej dopracowane. Solo 614
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 18,36
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 7,00
Hamulec wybiegu (pkt): 8,50
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 13,35
Stopień poręczności (pkt): 7,00
Obsługa/konserwacja (pkt): 7,00
Instrukcja obsługi (pkt): 7,00
Podsumowanie:
Model 614 pracuje spokojnie i daje się łatwo prowadzić w drewnie. Metabo KT 1441
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 18,39
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 7,00
Hamulec wybiegu (pkt): 8,50
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 13,55
Stopień poręczności (pkt): 7,00
Obsługa/konserwacja (pkt): 7,00
Instrukcja obsługi (pkt): 7,00
Podsumowanie:
Model KT 1441 ma najskuteczniejszy hamulec łańcucha spośród testowanych pilarek. Stihl MSE 180 C
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 13,44
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 7,00
Hamulec wybiegu (pkt): 7,50
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 20,15
Stopień poręczności (pkt): 7,50
Obsługa/konserwacja (pkt): 7,50
Instrukcja obsługi (pkt): 8,00
Podsumowanie:
Model MSE 180 C osiągnął największą wydajność cięcia w teście. Stiga SE 200 Q
Czas cięcia poprzecznego (w sekundach): 16,15
Poziom hałasu (subiektywna ocena punktowa): 3,00
Hamulec wybiegu (pkt): 7,00
Czas cięcia/jedno napełnienie olejem (w minutach): 11,50
Stopień poręczności (pkt): 5,00
Obsługa/konserwacja (pkt): 5,50
Instrukcja obsługi (pkt): 4,00
Podsumowanie:
Model SE 200 Q bardzo sprawnie przerzynał kłodę bukową.

AGROmechanika 1/2008, strona 24

Test